«Η τουρκική διπλωματία αξιοποίησε τα λάθη της κυβέρνησης Νετανιάχου και επεχείρησε σημαντικό άνοιγμα στον αραβικό κόσμο. Στην προσπάθειά της αυτή, φαίνεται ότι ξεπέρασε την λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην επίθεση ειρήνης στους Άραβες και την στρατηγική συνεργασία της με το Ισραήλ –και αυτό αποτελεί πλέον ένα σοβαρό ζήτημα για τις σχέσεις της ίδιας με την δύση. Με την στάση της κέρδισε πόντους στον παλαιστινιακό κόσμο, αλλά οι χειρισμοί Νταβούτογλου και Ερντογάν ξεπέρασαν την ισορροπία ισχύος έτσι όπως αυτή διαμορφώθηκε για πολλά χρόνια στο τρίγωνο ΗΠΑ-Ισραήλ-Τουρκία.
Η μυστική συνάντηση στις Βρυξέλλες ανάμεσα στον Τούρκο ΥΠΕΞ Νταβούτογλου και τον υπουργό Εμπορίου του Ισραήλ Ελιέζερ δείχνει ότι και οι δύο αναγνωρίζουν κάποιο πρόβλημα στην σχέση τους, που χρειάζεται νέα ανάγνωση. Η απαίτηση Ερντογάν να ζητήσει συγγνώμη το Ισραήλ για τον θάνατο Τούρκων πολιτών στα «πλοία της ελευθερίας» και η δημόσια απόρριψη του αιτήματος από τον Νετανιάχου είναι μέρος μιας κόντρας που διαπλέκεται ανάμεσα στην δίκαιη κριτική στον χωρίς διεθνή ερείσματα Νετανιάχου και ταυτόχρονα στην διαχείριση της τουρκικής και ισραηλινής κοινής γνώμης αντίστοιχα.
Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς τον επίλογο αυτής της κόντρας. Βέβαιον είναι ότι ο Νταβούτογλου έχασε πόντους στην δυτική σφαίρα συμφερόντων. Σε παλαιότερες εποχές, ο Τούρκος ΥΠΕΞ θα είχε θυσιαστεί υπέρ της στρατηγικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Σήμερα, όλα είναι πιθανά: ο Ερντογάν δέχεται εισηγήσεις να βρει μιαν άλλη ισορροπία στην τουρκική εξωτερική πολιτική και ήδη δεκάδες διπλωμάτες που υπηρέτησαν το κεμαλικό πνεύμα υπέγραψαν κείμενο με το οποίο ζητούσαν να επανέλθει η Τουρκία στο δυτικό κλίμα συμφερόντων και να παραμείνει πιστή στο δόγμα της στρατηγικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.
Η τουρκική εξωτερική πολιτική δέχεται τις επιπτώσεις από την εφαρμογή μιας πολιτικής με την σφραγίδα του πολυπράγμονος Νταβούτογλου. Η εποχή με τον Α.Γκιουλ στο ΥΠΕΞ ήταν πιο ενεργητική στην διαμόρφωση μιας πιο «δυτικής ταυτότητας» στην τουρκική διπλωματία, με κορυφαία στιγμή την 3η Οκτωβρίου 2005, ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ. Η εποχή που έφερε τον Νταβούτογλου στο τιμόνι της τουρκικής διπλωματίας είναι διαφορετική και επιδιώκει την διαμόρφωση μιας διπλωματίας με «πολλές ταυτότητες». Τα ανατολικά ανοίγματα Νταβούτογλου προτείνουν αυτή την ερμηνεία, όπως έδειξε η διαχείριση της κρίσης με το Ισραήλ γύρω από την Γάζα, αλλά και οι σχέσεις με την Τεχεράνη. Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι η απομάκρυνση Νταβούτογλου θα επαναφέρει την τουρκική διπλωματία στην παλαιότερη ισορροπία της. Δεν έδειξε να συμμερίζεται κάτι τέτοιο ο Τ.Ερντογάν, αφού οι επιτυχίες που πιστώνονται στην εξωτερική του πολιτική είναι περισσότερες από τις λανθασμένες πρωτοβουλίες ή κινήσεις του νυν υπουργού του. Είναι βέβαιον ότι οι ανατολικές επιλογές Νταβούτογλου προκαλούν την ικανοποίηση της πλειοψηφίας των Τούρκων πολιτών, αλλά συναντούν ταυτόχρονα την δυσπιστία σημαντικών χωρών της δύσης για την κεντρική κατεύθυνση της διπλωματίας τύπου Νταβούτογλου.
*Dagong Global Credit Rating είναι η εταιρεία αξιολόγησης της Κίνας, η οποία και επιδιώκει να σπάσει το μονοπώλιο των Fitch, Moody’s και Standard and Poors’, που είναι αμερικανιές. Σύμφωνα έτσι με την αξιολόγηση της Dagong, ορισμένες δυτικές χώρες όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, το Βέλγιο και η Ιταλία δεν είναι τόσο αξιόπιστες από οικονομικής πλευράς όσο εμφανίζονται από τις δυτικές εταιρείες αξιολόγησης. Όπως υποστηρίζει ο πρόεδρος της Dagong, κ. Γκουάν Χιαντσόνγκ, η σημερινή παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση προέρχεται από το γεγονός ότι οι αμερικανικές εταιρείες αξιολόγησης δεν λαμβάνουν σοβαρά υπ’ όψη τους την δυνατότητα μιας χώρας να αποπληρώσει τα χρέη της. Υπό αυτή την έννοια, η κινεζική εταιρεία ρίχνει βάρος στην διάσταση αυτή, γι αυτό και υποβιβάζει τις ΗΠΑ και την Γαλλία στο ΑΑ-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου