Μπρατισλάβα: Διεθνές συνέδριο για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

της Σάγιας Τσαουσίδου και Μύρνας Νικολαΐδου

Αγωνιώδη έκκληση για αφύπνιση και εγρήγορση απηύθυναν οι συμμετέχοντες στο διεθνές συνέδριο με θέμα την «65η επέτειο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο-Μαθήματα που πρέπει να διδαχθούμε από την ιστορία». Αποδέκτης της εκκλήσεως αυτής είναι η νέα γενιά, η οποία οφείλει να διδαχθή από τα λάθη του παρελθόντος, μακριά από ακραίες συμπεριφορές.

Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στην Μπρατισλάβα στις 22-24 Απριλίου, υπό την αιγίδα του Ρώσου Προέδρου Ντμίτρι Μεντβέντεφ, του Πρωθυπουργού της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο και του Βασιλιά της Ισπανίας Χουάν Κάρλος. Στις εκδηλώσεις συμμετείχαν περισσότερα από 180 άτομα από 31 χώρες και διοργανωτής ήταν η Μη Κερδοσκοπική Οργάνωσις «Διάλογος των Πολιτισμών». Εκπρόσωποι του πολιτικού, του ακαδημαϊκού, του επιστημονικού, του στρατιωτικού και του θρησκευτικού κόσμου μίλησαν για τα τραγικά λάθη του παρελθόντος, τις προσωπικές τους εμπειρίες και τα διδάγματα που δεν πρέπει να ξεχασθούν.

Χαιρετισμό απηύθυνε ο Πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος μίλησε για την κρίση αξιών που βιώνουμε σήμερα. Όπως χαρακτηριστικά είπε: «Οι νέοι πλέον εμφανίζονται αδιάφοροι. Περπατούν με το iPod, χωρίς να αντιλαμβάνονται τί συμβαίνει γύρω τους». Και αυτή ακριβώς είναι η μεγαλύτερη πρόκλησις για την σύγχρονη κοινωνία. Πρέπει να καταπολεμήση την εξάπλωση της αδιαφορίας στην νέα γενιά, αλλά και να μην επιτρέψη την λήθη. Ειδικά τώρα που φαινόμενα εξτρεμισμού, ρατσισμού και αντισημιτισμού κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος στην Ευρώπη.

Ο πρώην Καγκελλάριος της Αυστρίας Άλφρεντ Γκουζενμπάουερ ανέλυσε τα διδάγματα που προκύπτουν από την τραγωδία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Σύμφωνα με τον ίδιο, ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους είναι η εξάπλωσις της απογνώσεως στους κόλπους των πολιτών. Αυτή μπορεί να οδηγήση σε ακραίες συμπεριφορές και να καλλιεργήση την ιδεολογία του μίσους. Χαρακτηριστικό είναι το φαινόμενο της ενισχύσεως των ακραίων πολιτικών παρατάξεων στην Ευρώπη, με το πρόσφατο παράδειγμα της Ουγγαρίας, όπου η ακροδεξιά ανεδείχθη σε τρίτη πολιτική δύναμη. Ο κ. Γκουζενμπάουερ θεωρεί ότι η ανθρωπότης δεν έχει ακόμη διδαχθή από τα λάθη του παρελθόντος. Απόδειξη αποτελεί η ύπαρξις της πυρηνικής απειλής. «Στον επόμενο πόλεμο δεν θα έχουμε νικητές και χαμένους», είπε με νόημα. Διότι απλά ο πόλεμος αυτός θα οδηγήση στην πλήρη καταστροφή της ανθρωπότητος. Ίσως αυτός ο μεγάλος κίνδυνος που παραμονεύει, οδήγησε στην πρόσφατη υπογραφή της συνθήκης περί πυρηνικού αφοπλισμού από την Ρωσία και τις ΗΠΑ.

Ο κ. Γκουζενμπάουερ εκτιμά ότι κλειδί στην όλη διαδικασία είναι η ανοικτή κοινωνία. Κάθε χώρα πρέπει να απενοχοποιηθή και να διδάξη στα παιδιά της την ιστορική αλήθεια. Να αναφερθή στην εμπλοκή της χώρας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, χωρίς να αποκρύπτη την πραγματικότητα. Όπως αναφέρει ο ίδιος, στο παρελθόν οι πολίτες κάποιων χωρών δεν ήταν έτοιμοι για τέτοιες συζητήσεις. Η νοοτροπία όμως αυτή φαίνεται σταδιακά να αλλάζη. Αλλά και ο πρόεδρος των ρωσικών σιδηροδρόμων και ιδρυτής της Μη Κερδοσκοπικής Οργανώσεως «Διάλογος των πολιτισμών» Βλαντιμίρ Γιακούνιν θεωρεί ότι είναι επιτακτική ανάγκη να αποδεχθούμε ο ένας την διαφορετικότητα του άλλου. Είναι απαραίτητο να καλλιεργηθή ο διάλογος μεταξύ των πολιτισμών. Και σε αυτήν την προσπάθεια μπορεί να παίξη καθοριστικό ρόλο, σύμφωνα με τον κ. Γιακούνιν, η κοινωνία των πολιτών.

«Ποιος είναι όμως ο ρόλος της νεολαίας στην σημερινή κοινωνία και σε τί κόσμο καλείται να ζήση», αναρωτήθηκε ο κ. Γιακούνιν. Για να συμπληρώση λίγο αργότερα: «Στόχος μας είναι να προστατεύσουμε την νέα γενιά και να την προτρέψουμε να αγωνισθή για την δημοκρατία». Ωστόσο ο πρώην πρέσβυς του Ισραήλ στο Βέλγιο, Γιτζχάκ Μάγερ θεωρεί ότι οι νέοι δεν έχουν μάθει να αγωνίζονται. Και αυτό διότι οι γονείς τους θέλησαν να τους προσφέρουν αυτά που δεν είχαν οι ίδιοι και να τους κρατήσουν μακριά από τα δεινά του παρελθόντος. Κάτι όμως που δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας. Σύμφωνα με τον κ. Μάγερ, οι νέοι πρέπει να είναι έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να πολεμήσουν για την ελευθερία. Και προσέθεσε ότι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν η εξάπλωσις του φόβου. Τώρα συμβαίνει το ίδιο με την τρομοκρατία, η οποία καλλιεργεί το αίσθημα της ανασφάλειας μεταξύ των πολιτών.

Μια από τις πλέον ξεχωριστές στιγμές του συνεδρίου ήταν η κατάθεσις στεφάνων στο μνημείο των πεσόντων στρατιωτών του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Υπό τους ήχους της στρατιωτικής μπάντας, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αλλά και βετεράνοι κατέθεσαν στεφάνια στο μνημείο «Slovenskeho Narodheno Povstania» της Μπρατισλάβας. Στο τέλος της τελετής, οι στρατιώτες απελευθέρωσαν, δεκάδες περιστέρια, τα οποία σκέπασαν τον ουρανό της Μπρατισλάβας, μεταφέροντας το μήνυμα της ειρήνης και της ανεκτικότητος. Όχι μόνο στην Σλοβακία αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο.