Τρίτη 11 Μαΐου 2010

Πέντε μύθοι για την κρίση στην Ευρωζώνη

The Washington Post

Ολόκληρη η υφήλιος παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις στην Ευρώπη εν μέσω ανησυχιών ότι η κρίση, που άρχισε από την Ελλάδα, θα μπορούσε γρήγορα να εξαπλωθεί. Αξιωματούχοι και πάσης φύσεως ειδικοί επιχειρούν να ερμηνεύσουν την κρίση και να προβλέψουν τις επιπτώσεις της. Ανάμεσα στα όσα έχουν ακουστεί, ωστόσο, υπάρχουν και ορισμένοι «μύθοι», όπως χαρακτηριστικά σχολιάζει σε άρθρο γνώμης η Washington Post.

Ο μεγαλύτερος είναι ίσως ότι η σημερινή κρίση είναι «πρωτόγνωρη». Πρόκειται, υποστηρίζουν ορισμένοι για μία «καταστροφή του 21ου αιώνα», την οποία πυροδότησαν τα σύγχρονα χρηματοπιστωτικά προϊόντα και η αυξημένη αλληλεπίδραση μεταξύ των οικονομιών του πλανήτη. Κανείς δεν αμφισβητεί ότι οι δύο αυτοί παράγοντες έχουν διαδραματίσει το ρόλο τους. Στο επίκεντρο της κρίσης, όμως, βρίσκεται η τάση κυβερνήσεων να στηρίζουν την ανάπτυξη των οικονομιών τους σε δανεικά. Ο υπέρμετρος κρατικός δανεισμός είναι, όπως επισημαίνει η αμερικανική εφημερίδα, ένα φαινόμενο γνωστό ήδη από το 14ο αιώνα.

Ένας δεύτερος μύθος θέλει μικρές οικονομίες, όπως είναι αυτή της Ελλάδας, να μην μπορούν να πυροδοτήσουν σοβαρές αναταράξεις σε παγκόσμιο επίπεδο και επομένως να είναι αδιάφορο, εάν θα βρουν στήριξη ή θα αφεθούν να χρεοκοπήσουν. Πριν από δεκατρία χρόνια, όταν βρέθηκε στο χείλος της χρεοκοπίας η Ταϊλάνδη, το ΑΕΠ της οποίας είναι μικρότερο από το ελληνικό, ξέσπασε μία οξύτατη κρίση σε ολόκληρη τη ΝΑ Ασία, η οποία οδήγησε τα νομίσματα της περιοχής και τις διεθνείς μετοχές σε ελεύθερη πτώση.

Μύθος, όμως, είναι και η άποψη που θέλει τη λιτότητα να αποτελεί «πανάκεια» στα προβλήματα των χρεωμένων ευρωπαϊκών χωρών. Οι περικοπές είναι μεν αναγκαίες δεν αποδίδουν όμως άμεσα αποτελέσματα. Μία απότομη συρρίκνωση των δημόσιων δαπανών συνοδεύεται συνήθως και από συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας. Αυτό με τη σειρά του συνεπάγεται μείωση των φορολογικών εσόδων και αύξηση των δαπανών για επιδόματα ανεργίας - παράγοντες που δυσχεραίνουν τη μείωση του ελλείμματος.

Για την αμερικανική εφημερίδα μύθος είναι και η αντίληψη ότι το ευρώ ευθύνεται για τα δεινά της Ελλάδας. Ίσως το ευρώ, προσφέροντας πρόσβαση σε φθηνό δανεισμό, να άνοιξε την πόρτα στην κρίση. Οι επιλογές όμως των κυβερνήσεων είναι αυτές, που οδήγησαν τη χώρα στη σημερινή κατάσταση, όπως άλλωστε συμβαίνει και με την Ισλανδία ή τη Βρετανία, που έχουν μείνει εκτός Ευρωζώνης.

Ένας πέμπτος μύθος, τέλος, είναι ότι μία αντίστοιχη κρίση δεν μπορεί να πλήξει και τις ΗΠΑ. Παρά το μέγεθός της η αμερικανική οικονομία δεν μπορεί να υπομείνει επ' αόριστο το βάρος του αυξανόμενου χρέους.

Δεν υπάρχουν σχόλια: