Πέμπτη 10 Ιουνίου 2010

Ελβετία, ένα "απρόθυμο" ασφαλές καταφύγιο

του Michael Casey (Dow Jones Newswires)

Η λύση για την Ευρωπαϊκή κρίση βρέθηκε: Η ελβετική κυβέρνηση θα διατάξει κάθε Ελβετό πολίτη να κάνει διακοπές δύο εβδομάδων σε ένα ελληνικό νησί, όπου θα πρέπει ακατάπαυστα να επιδοθεί σε κατανάλωση ούζου και φέτας. Σε περίπτωση που πέρασε απαρατήρητο, η ελβετική κυβέρνηση ανέφερε την Τρίτη ότι τα συναλλαγματικά αποθέματα αυξήθηκαν κατά το εκπληκτικό ποσό των 78,8 δισ. ελβετικών φράγκων στα 232 δισ. το Μάιο.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας Swiss National Bank (SNB) είχε ξεκινήσει μία κολοσσιαία στρατηγική παρέμβασης για να αποτρέψει την ανοδική τροχιά του νομίσματος τον περασμένο μήνα.

Είναι επίσης μία ακόμη κραυγαλέα ένδειξη των διαρθρωτικών ανισορροπιών στην Ευρώπη και των φόβων που προκάλεσε η κρίση κρατικού χρέους της Ευρωζώνης, φόβοι που συνεχίζονται και αυτή την εβδομάδα. (Η είδηση της αύξησης των αποθεμάτων έστειλε το ευρώ σε ιστορικό χαμηλό των 1,3735 φράγκων πριν ανακάμψει κοντά στο κλείσιμο του Λονδίνου). Φαίνεται πως κάθε επενδυτής στην Ευρώπη επιθυμεί η Ελβετία να «φροντίζει» τα χρήματά του στην παρούσα φάση.

Μόνο η People’s Bank of China, η διάσημη αδηφάγος αποθεμάτων, έχει στο παρελθόν αυξήσει τόσο πολύ τα αποθέματά της σε ένα μήνα, και μόνο σε δύο περιπτώσεις, σύμφωνα με τον αναλυτή της UBS, Beat Siegenthaler. Η κινεζική οικονομία είναι 33 φορές μεγαλύτερη από την ελβετική.

Προφανώς, κάτι αξιοσημείωτο συμβαίνει.

Βέβαια, η Ελβετία είναι ευλογημένη με ένα σπάνιο φαινόμενο στις ανεπτυγμένες οικονομίες: δίδυμα πλεονάσματα σε προϋπολογισμό και εμπορικό ισοζύγιο. Σε συνδυασμό με το ύψος του χρέους, ως ποσοστό του ΑΕΠ, γύρω στο 40%, είναι η επιτομή του πλούσιου σε οικονομίες κράτους με σαφέστατη ικανότητα να εξυπηρετήσει το χρέος της.

Ωστόσο ακόμη και αυτά τα στοιχεία δεν δικαιολογούν θεμελιωδώς τη μαζική εισροή χρημάτων στο ελβετικό φράγκο. Η ροή «λέει» ελάχιστα για το τι είναι η Ελβετία και περισσότερα για το τι δεν είναι: δεν είναι μέλος της Ευρωζώνης, όπου χώρες όπως η Ελλάδα έχουν χρέος στο 116% του ΑΕΠ, δημοσιονομικό έλλειμμα στο 13% του ΑΕΠ και πραγματικό κίνδυνο χρεοκοπίας.

Ο Torsten Slok, οικονομολόγος της Deutsche Bank στη Νέα Υόρκη, βλέπει αυτές τις εκτιμήσεις των επενδυτών για τις διάφορες μετρήσεις των κρατικών χρεών με όρους διαγωνισμών ομορφιάς.

«Αν λάβουμε υπόψη την εικόνα των κρατικών χρεών, καμία από τις διαγωνιζόμενες δεν είναι ιδιαίτερα όμορφη. Ωστόσο στο τέλος της ημέρας, πρέπει κάπου να επενδύσεις τα χρήματά σου», σημειώνει ο Slok. «Συνεπώς αυτές που τυχαίνει να βρίσκονται δίπλα σε κάποιες σχετικά άσχημες είναι αυτές που ωφελούνται».

Το πρόβλημα με τους επενδυτές που παίζουν αυτό το παιχνίδι της σχετικής αξίας σε περιόδους ακραίων πιέσεων στις αγορές, είναι ότι οι ροές κεφαλαίων δημιουργούν επικίνδυνες αναταράξεις – ειδικά για τις σχετικά μικρές, ανοιχτές οικονομίες όπως της Ελβετίας.

Τα στελέχη της κεντρικής τράπεζας της Ελβετίας δικαιολογημένα ανησυχούν ότι το εξαιρετικά ισχυρό νόμισμά τους θα μπορούσε να προκαλέσει αποπληθωρισμό, μία πληγή που ο αντιπρόεδρος της SNB Thomas Jordan υποσχέθηκε να καταπολεμήσει, με ομιλία του, σε έντονο ύφος, τον περασμένο μήνα.

Ωστόσο στην ίδια ομιλία, ο Jordan αναγνώρισε ότι το μίγμα των πολιτικών που ακολουθεί η τράπεζα – μηδενικά επιτόκια και παρεμβάσεις στην αγορά συναλλάγματος – ήταν «υπερβολικά επεκτατικό».

Από τότε, οι παρεμβάσεις της SNB έχουν περιοριστεί. Την περασμένη εβδομάδα, άφησε το ευρώ να υποχωρήσει κάτω από τα 1,40 φράγκα, ένα επίπεδο που μέχρι σήμερα προστάτευε.

Παρ’ όλα αυτά, οποιαδήποτε πολιτική και αν επιλέξει, η SNB θα πρέπει να κινηθεί πάνω σε, όπως την αποκάλεσε ο Jordan, μία «λεπτή γραμμή» μεταξύ των ανταγωνιστικών κινδύνων του αποπληθωρισμού και του πληθωρισμού.

Τότε, υπάρχει ο κίνδυνος μίας ολοκληρωτικής αντίδρασης στις αγορές, που θα έχει προκληθεί από την πολύ πιθανή προοπτική να μην πραγματοποιηθούν οι χειρότεροι φόβοι των επενδυτών. Κάποια στιγμή, οι Ευρωπαίοι ηγέτες, που δεν έχουν άλλη πραγματική επιλογή από το να προστατεύσουν το ευρώ, θα λάβουν μέτρα για να διασφαλίσουν την επιβίωσή του.

«Αν συμφωνήσουμε ότι πολλά χρήματα βρίσκονται σε στάσιμη θέση, όπου δεν θα βρίσκονταν υπό φυσιολογικές συνθήκες, από τη στιγμή που οι Ευρωπαίοι βρουν τη λύση… μπορούμε να περιμένουμε μία πλήρη αντιστροφή των χρηματικών ροών που έχουμε δει», εκτιμά ο Slok.

Αυτό θα μπορούσε να φέρει στο επίκεντρο το μέτωπο των πληθωριστικών κινδύνων σε μία οικονομία που ήδη αναπτύσσεται δυναμικά, δημιουργώντας ένα ακόμη ανεπιθύμητο δίλημμα για την SNB.

Δεν υπάρχουν σχόλια: