Ο ΠΛΑΝΗΤΗΣ Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ

του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Ο πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ σίγουρα διαχειρίζεται μία εξόχως δύσκολη κατάσταση για την ελληνική οικονομία. Όμως, από συνεντεύξεις που δίνει και από ομιλίες που κάνει στο εξωτερικό, αμφιβάλλουμε αν έχει σαφή γνώση της ελληνικής πραγματικότητας.

Για παράδειγμα, παραχώρησε συνέντευξη στην βελγική εφημερίδα «Λε Σουάρ» (γαλλόφωνη, με 230.000 φύλλα κυκλοφορία), στην οποία αναφέρει ότι η Ελλάδα προχωρά με επιτυχία στον δρόμο της δημοσιονομικής εξυγιάνσεως, ενώ ταυτοχρόνως θα βάλει σε πολλούς τα γυαλιά από πλευράς αναπτύξεως. Επίσης, ο κύριος πρωθυπουργός επισημαίνει ότι η χώρα είναι μία όασις για τους επενδυτές και ότι έχουν λαμπρό μέλλον ο τουρισμός και η μεσογειακή δίαιτη. Μιλώντας δε στην Σοσιαλιστική Διεθνή στις Βρυξέλλες, ο κ. Γ. Παπανδρέου είπε ότι η παγκόσμια οικονομία θα βγει από την κρίση μέσω της αναπτύξεως, που αποτελεί αντίδοτο στην λιτότητα. Δεν εξήγησε όμως πώς η γηράσκουσα και υπερχρεωμένη Ευρώπη θα μπει σε τροχιά αναπτύξεως, αν πρώτα δεν βάλει τάξη στην δημοσιονομική της διαχείριση και στις υπερβολές του χρηματοδοτούμενου με δανεικά κράτους-προνοίας.

Καταλαβαίνουμε ότι ο πρωθυπουργός βρίσκεται σε αδιέξοδο. Από την μία μεριά η κυβέρνησή του πρέπει να διαχειριστεί μία εκρηκτική κατάσταση, η οποία διασύρει την χώρα διεθνώς, και, από την άλλη, ο διασυρμός αυτός κάνει δυσκολότερη την όποια προσπάθεια της χώρας να προσελκύσει επενδύσεις. Όσο για την ελληνική εικόνα στον διεθνή χώρο, καλύτερα να μην μιλάμε… Συνεπώς, ο κ. Γ.Παπανδρέου επιδιώκει όπου βρίσκεται να χρυσώσει το χάπι στους συνομιλητές του, πιστεύοντας ότι αυτοί θα πάρουν τοις μετρητοίς τα λόγια του και ως δια μαγείας θα αλλάξουν γνώμη για την ελληνική περίπτωση και πραγματικότητα.

Στο σημείο αυτό, ο πρωθυπουργός ακολουθεί λάθος επικοινωνιακή τακτική και παρακάμπτει το γεγονός ότι η χώρα τελεί υπό επιτήρηση. Τούτο σημαίνει ότι τίποτα δεν είναι πλέον μη ορατό υπό τον ήλιο, γιατί αν αυτό συνέβαινε η Ελλάδα δεν θα είχε την στήριξη που έχει από τους εταίρους μας στην ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Είναι έτσι γνωστό ότι η δημοσιονομική προσαρμογή, υπό τις παρούσες συνθήκες, είναι σχεδόν αδύνατη. Αυτό δεν το λέμε εμείς, το επισημαίνει ο καθηγητής κ.Παν.Κορλίρας, πρόεδρος του ΔΣ του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), που ανέλαβε τα καθήκοντά του με εντολή της υπουργού κ. Λούκας Κατσέλη. Υπό την ιδιότητα επίσης του επιστημονικού διευθυντή του ΚΕΠΕ, ο κ. Π.Κορλίρας επισημαίνει τα ακόλουθα:

«Η προσφυγή στον μηχανισμό στήριξης ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ ήταν αναγκαία, ως η μόνη εναλλακτική λύση έναντι της χρεοκοπίας. Η χώρα υποχρεούται τώρα να κάνει μία βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή στην τετραετία 2010-2013 της τάξεως του 10% του ΑΕΠ, η οποία μάλιστα είναι εμπροσθοβαρής, με προφανείς επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία.

Ακόμη όμως και έτσι, και σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΚΕΠΕ, το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ θα συνεχίσει να αυξάνεται μέχρι το 2013, αγγίζοντας το 150%. Αυτό αναδεικνύει το πρόβλημα της δυναμικής του χρέους, όπου η σταθεροποίηση και η μετέπειτα σταδιακή μείωση αυτής της αναλογίας σε αποδεκτά (κάτω του 100%) επίπεδα απαιτεί την υιοθέτηση ενός αυστηρού δημοσιονομικού κανόνα, ο οποίος έγκειται στην δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων στον κρατικό προϋπολογισμό σταθερά και σε βάθος δεκαετίας.

Σύμφωνα με σχετική μελέτη για την διατηρησιμότητα των δημοσίων οικονομικών, τα μεγέθη είναι εντυπωσιακά. Για να σταθεροποιηθεί ο λόγος χρέος/ΑΕΠ στα προβλεπόμενα επίπεδα του 2010, δηλαδή σε περίπου 133%, θα χρειαστούν κατά μέσον όρο πρωτογενή πλεονάσματα περί τα 4,4 δισεκατ. ευρώ ετησίως από το 2012 και μετά. Αν αναλογιστούμε τί απαιτείται για την μείωση αυτού του λόγου σε επίπεδα κάτω του 100% σε βάθος δεκαετίας, τότε η προσπάθεια που χρειάζεται να καταβάλλει η ελληνική κυβέρνηση φαντάζει Ηράκλεια. Τα απαιτούμενα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα, ανάλογα με τις υιοθετούμενες εκτιμήσεις για τον ρυθμό μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ και του επιτοκίου δανεισμού, είναι στη περίπτωση αυτή, κατά μέσον όρο, της τάξεως του 6,2% του ΑΕΠ, δηλαδή περί τα 14,5 δισεκατ. ευρώ κατ’ έτος!

Το δημοσιονομικό πρόβλημα της Ελλάδας, κυρίως λόγω του χρέους, είναι εκρηκτικό και απαιτεί πειθαρχία και συνέπεια στην αντιμετώπισή του. Αυτό ακριβώς αμφισβητείται από τις αγορές, οι οποίες περιμένουν να δουν πειστικά δείγματα γραφής εντός του 2010 κα στην συνέχεια, πριν η χώρα να μπορέσει να ξαναβγεί στις διεθνείς αγορές για δανεισμό, ανεξάρτητα από την αποτελεσματικότητα του μηχανισμού στήριξης. Με αυτή την έννοια, το πρόβλημα είναι οικονομικό αλλά και πολιτικό. Αυτή η δυσάρεστη αλήθεια της δημοσιονομικής προσαρμογής καθιστά επιτακτική την ανάγκη πλέον να επικεντρωθεί η κυβερνητική πολιτική στο θέμα της ανάπτυξης».

Για ποιαν ανάπυξη, όμως, κάνει λόγο ο πρωθυπουργός, όταν η χώρα τελεί υπό την κηδεμονία του ΠΑΜΕ και κάποιων αδίστακτων στελεχών του κυβερνώντος κόμματος που από την κρίση θέλουν να αποκομίσουν πολιτικο-κομματικά οφέλη;