Κυριακή 12 Ιουνίου 2011

ΤΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΗΓΕΣΙΑΣ

του Κων. Λαμπρινόπουλου*

Τα τελευταία χρόνια βιώνουμε μια πολύ βαθειά κρίση, η οποία πέρα από το άμεσα ορατό οικονομικό της περιεχόμενο, είναι κατά βάθος κρίση αποπροσανατολισμού και άρα κρίση ηγεσίας.

Παράλληλα δε, είχαμε την ατυχία, τόσο οι επιχειρήσεις, όσο και οι οικονομίες και οι κοινωνίες, να διοικούνται από άτομα που ο καλύτερος χαρακτηρισμός που μπορεί να τους αποδοθεί είναι αναποτελεσματικοί διαχειριστές. Αναποτελεσματικοί διαχειριστές σε θέματα οικονομίας, διαχείρισης των υφιστάμενων πόρων και του περιβάλλοντος, αλλά κυρίως σε θέματα κοινωνίας, με αποτέλεσμα, σε πάρα πολλές χώρες, να κινδυνεύει η κοινωνική συνοχή.

Αυτά που περιγράφονται ως δεδομένα της παγκόσμιας κοινότητος, σαφέστατα ισχύουν, στον ίδιο μεγάλο βαθμό, και για τη χώρα μας. Προσωπικά, πιστεύω ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε ως χώρα, δεν είναι η οικονομική μας κατάσταση. Είναι τα πιστεύω μας, η νοοτροπία μας, η έλλειψη ομαδικότητος και κυρίως είναι η έλλειψη μιας αυθεντικής ηγεσίας που θα δημιουργήσει το Όραμα για αυτή τη χώρα και θα μας πείσει να την ακολουθήσουμε για να το επιτύχουμε. Μια Ηγεσία που θα διέπεται και θα εκφράζεται με ειλικρίνεια. Μια Ηγεσία που θα μιλάει και θα πράττει με την καρδιά. Μια Ηγεσία που θα έχει μεγάλα ηθικά αποθέματα. Μια Ηγεσία που θα έχει το κουράγιο να αντέξει τις προκλήσεις. Μια Ηγεσία που θα ενώνει και θα δημιουργεί μικρές κοινωνίες. Μια Ηγεσία που θα έχει έντονη την ανάγκη της αυτοκριτικής και συνεπώς θα αντέχει στην κριτική. Έντονη τη διάθεση της αυτογνωσίας και συνεπώς θα επενδύει σε συνεχή γνώση, αλλά και θα λειτουργεί με απόλυτο αυτοσεβασμό, με αποτέλεσμα να σέβεται τους ανθρώπους της. Μια Ηγεσία που θα έχει την αριστεία ως φιλοσοφία και όχι την τελειότητα ως πρακτική. Μια ηγεσία που σκοπός της θα είναι η προσφορά και το έργο της βαρύ κληροδότημα για τις επόμενες γενιές. Μια Εμπνευσμένη Ηγεσία!

Την ώρα που πολλοί ομιλούν για οικονομική ανάπτυξη, για βαθειές μεταρρυθμίσεις και για αλλαγή πορείας στην οικονομία και την κοινωνία, θα πρέπει να σκεφτούμε και να προβληματιστούμε θέτοντας το ερώτημα με ποιο τρόπο μπορούν να γίνουν αλλαγές, από ποιους και υπό ποιες συνθήκες. Όσο και αν οι αλλαγές είναι απαραίτητο να έχουν συλλογικό χαρακτήρα, εν τούτοις εμπνευσμένοι ηγέτες είναι αυτοί που πρέπει να μπορούν να κάνουν το πρώτο βήμα. Τίθεται έτσι ένα άλλο ερώτημα, ποιος είναι σήμερα ο εμπνευσμένος ηγέτης; Τι άλλο χρειάζεται πέρα από την εξουσία ο ηγέτης αυτός, για να εμπνεύσει το ανθρώπινο δυναμικό της επιχείρησής του, της κοινωνίας, της χώρας του;

Τι είναι αυτό που θα τον βοηθήσει να κατακτήσει την καρδιά, το μυαλό και την ψυχή των ανθρώπων του, ώστε όλοι μαζί να βγάλουν την επιχείρηση και την κοινωνία από την κρίση και να την οδηγήσουν στην ανάπτυξη;

Αρκεί να ανατρέξουμε απλά στους μεγάλους θεωρητικούς του μάνατζμεντ, σύγχρονους και παλαιότερους, για να πάρουμε αυτές τις απαντήσεις; Αν δηλαδή μελετήσουμε τον Peter Drucker, τον Warren Bennis, τον John Kotter, τον Daniel Goleman, τον Peter Senge, θα είμαστε σε θέση να χειριστούμε τους ανθρώπους μας, σε αυτή την πρωτοφανή για τη γενιά μας κρίση, που διαλύει όλες τις βεβαιότητες και τα στερεότυπα; Προφανώς όχι!
Ο σημερινός Ηγέτης απαιτείται να διαθέτει και κάποια ιδιαίτερα «χαρακτηριστικά» που ξεφεύγουν από το αυστηρό πλαίσιο του επιχειρησιακού περιβάλλοντος.

Ο σημερινός Ηγέτης πρέπει κατ’ αρχήν να είναι ανθρώπινος. Κανείς δεν αισθάνεται άνετα όταν συνεργάζεται με κάποιον που δείχνει τέλειος. Το να αποκαλύπτουμε κάποιες «ελεγχόμενες» αδυναμίες σε εκείνους με τους οποίους συνεργαζόμαστε, μας κάνει περισσότερο ανθρώπινους.

Ο σημερινός Ηγέτης πρέπει να είναι διαισθητικός. Για να είμαστε πιο αποτελεσματικοί πρέπει να μπορούμε να διαβάζουμε πίσω από τις λέξεις. Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα και η γλώσσα του σώματος μεταδίδουν σημαντικότερα μηνύματα από αυτά που λέγονται.

Ο σημερινός Ηγέτης πρέπει να έχει ενσυναίσθηση, συνδυασμένη όμως με αυστηρότητα. Είναι απαραίτητο να σκύβουμε πάνω από τους ανθρώπους μας με προσοχή, απαιτώντας όμως από αυτούς τον καλύτερο εαυτό τους.

Ο σημερινός Ηγέτης πρέπει να είναι Αυθεντικός, πρέπει να είναι Μοναδικός. Το να δείχνεις στους γύρω σου ότι είσαι μοναδικός, αναδεικνύοντας εκείνες τις ιδιότητες που μόνο εσύ μπορείς να έχεις, είναι το ίδιο κρίσιμο με το να αναδείξεις τις μοναδικές ιδιότητες της μάρκας που εκπροσωπείς.

Ο σημερινός Ηγέτης πρέπει να συνδυάζει πολλά χαρακτηριστικά συναισθηματικής ευφυΐας, να είναι Ανταποδοτικός, Συνεργάσιμος, Επικοινωνιακός, Γεφυροποιός, Ηθικός. Να αναγνωρίζει τα όρια αλλά να μπορεί να τα ξεπερνά. Θα πρέπει να είναι Ικανός να εξασφαλίζει έναν κοινό σκοπό και τον τρόπο για να επιτευχθεί.

Αυτός, είναι, κατά την άποψή μου, ο μόνος τρόπος να μεγιστοποιήσει την απόδοση των ανθρώπων του, τη δική του και κατ’ επέκταση της επιχείρησής του. Έτσι, θα της εξασφαλίσει τη δυνατότητα να παραμείνει παραγωγική και άρα υπαρκτή!

Πέραν όμως αυτού, πρέπει και εμείς να αλλάξουμε  σημαντικά. Γιατί, ακόμα και αν βρεθεί αυτή η πεφωτισμένη ηγεσία, λίγα πράγματα θα γίνουν αν εμείς που ακολουθούμε δεν έχουμε τα ίδια χαρακτηριστικά. Οι ηγεσίες δεν πετυχαίνουν, αν αυτοί που ακολουθούν (οι followers) δεν μοιράζονται το ίδιο όραμα, δεν εμπνέονται από τον ηγέτη τους, δεν διέπονται από τις ίδιες αξίες και αρχές, και δεν ενεργούν με τον ίδιο τρόπο. Στην Ελλάδα λοιπόν και πιθανότατα στον ευρύτερο ευρωπαϊκό μας χώρο, έχουμε έλλειψη ηγετών γιατί υπάρχει έλλειμμα αυτών που ακολουθούν. Όμως, αυτό το τελευταίο έλλειμμα, προκύπτει από την έλλειψη ηγετών και αυτό είναι το πρόβλημα.

(*) Προέδρου του ΔΣ της Ελληνικής Εταιρίας Διοικήσεως Επιχειρήσεων

Δεν υπάρχουν σχόλια: