Για να ξέρουμε για τί μιλάμε όταν αναφερόμαστε σε «αγανακτισμένους» εδώ και στην Ισπανία
του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Ο κ. Ντιέγκο Καρσέδο είναι ένας πολύ γνωστός και καταξιωμένος δημοσιογράφος στην Ισπανία, όπου για 20 χρόνια υπήρξε διευθυντής της Ισπανικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης. Σήμερα, αρθρογραφεί στην εφημερίδα «Νέα Ισπανία» του Οβιέδο, ενώ προσφάτως ανέλαβε την προεδρία του Ιδρύματος των Αστουριών. Με τον εκλεκτό συνάδελφο, επίτιμο διεθνή πρόεδρο της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων (ΕΕΔ), συναντηθήκαμε προσφάτως στην Μπρατισλάβα, πρωτεύουσα της Σλοβακίας, και τον παρακάλεσα να μού αναλύσει τα αιτήματα και τα οράματα των «indignados» της Μαδρίτης. Μετά την συζήτησή μας, είχε την καλώσύνη να μού στείλει την επιστολή που ακολουθεί.
«…Δίνοντας συνέχεια στην πολύ ενδιαφέρουσα ανταλλαγή απόψεων που είχαμε στην Μπρατισλάβα, στο πλαίσιο της συνάντησης της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ένωσής μας (ΕΕΔ), θέλω να σού επισημάνω τις ακόλουθες, όσο γίνεται πιο αντικειμενικές, διαπιστώσεις μου.
»Το κίνημα των Indignados έχει αφετηρία του το μανιφέστο Democracia Realista που άρχισε να κυκλοφορεί από τον περασμένο Δεκέμβριο στα πανεπιστήμια, για να καταλήξει στις 15 Μαΐου στην μεγάλη συγκέντρωση στην Πουέρτα ντελ Σολ. Το μανιφέστο αυτό είναι αρκετά αόριστο ως προς τα αιτήματα που περιλαμβάνει, πλην όμως, σε συνδυασμό με την αραβική άνοιξη, έθιξε πολλές ευαίσθητες χορδές της ισπανικής νεολαίας. Μία νεολαία στους κόλπους της οποίας η ανεργία πλησιάζει το 45% και η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με μία οξύτατη κρίση ταυτότητας και αβεβαιότητας.
»Έτσι, αυτοί οι νέοι αναζητούν δρόμους διεξόδου από τα αδιέξοδά τους και άρα αμφισβητούν την σχέση της πολιτικής εξουσίας με την κοινωνία, πράγμα που τους οδηγεί και σε μία κριτική στάση απέναντι στην δημοκρατία. Γι αυτό, στα διάφορα μανιφέστα τους, οι νέοι είναι εξαιρετικά κριτικοί απέναντι στοο δημοκρατικό σύστημα και τονίζουν συχνά-πυκνά ότι δεν τους αντιπροσωπεύει. Υπάρχει έτσι σοβαρή επιδείνωση στις σχέσεις της νεολαίας με την πολιτική, με αποτέλεσμα, σε πρόσφατη ανακοίνωσή του, το κίνημα της 15ης Μαΐου (15Μ) να υποστηρίζει ότι η λευκή επιταγή που υπεγράφη και δόθηκε στους πολιτικούς πριν τέσσερα χρόνια έφθασε στην λήξη της. Είναι ώρα για σοβαρές επαναθεωρήσεις και για συνολική επανεκκίνηση της δημοκρατικής λειτουργίας…
»Επιπροσθέτως, το κίνημα 15Μ καυτηριάζει σκληρά την πολιτικο-κρατική διαφθορά, την αναξιοκρατία στον δημόσιο τομέα και το πελατειακό πολιτικό σύστημα. Επίσης, οι νέοι ζητούν άρση των συντεχνιακών προνομίων, μεγαλύτερο έλεγχο στις χορηγούμενες από τις τράπεζες πιστώσεις και μεγαλύτερη διαφάνεια στις φορολογικές δηλώσεις.
»Είναι χαρακτηριστική η επιστολή που έλαβα από μία ομάδα νέων η οποία, πολύ σωστά κατά την γνώμη μου, επισημαίνει ότι, στην Ισπανία, ούτε το κράτος ούτε η αγορά λειτουργούν σωστά. Το κράτος, αντί να βοηθά αυτούς που βρίσκονται κάτω-κάτω στην κλίμακα να ανεβαίνουν και να πετυχαίνουν, αντιθέτως, κάνει ό,τι μπορεί για να τους έχει εξαρτημένους. Όσο για την αγορά, αντί να συμβάλλει στην κατανομή του πλούτου, ελέγχεται από τα μεγάλα συμφέροντα και σταδιακά «αποκεφαλοποιεί» τους πιο πτωχούς και τους αποθαρρύνει από το να επιχειρούν.
»Στην βάση αυτής της λογικής, χιλιάδες νέοι ζητούν με μαίηλ και ανακοινώσεις τους την επανακατανομή διαφόρων επιδοτήσεων, κυρίως όμως κάνουν λόγο για μία δικαιότερη επαναχρησιμοποίηση άϋλων πόρων, όπως η εκπαίδευση, η κοινωνική δικτύωση, ο πολιτισμός, οι ηθικές αξίες κλπ. Ουσιαστικά, δηλαδή, αναφέρονται στην δυναμική ενός νέου «κοινωνικού κεφαλαίου», μέσω του οποίου μπορούν να αμβλυνθούν εκπαιδευτικές και άλλες μη υλικές ανισότητες.
»Θεωρώ ότι έχω διαπιστώσει, εξάλλου, ότι όλα τα παραπάνω αιτήματα –και άλλα, που ο χώρος δεν μού αρκεί να αναφέρω– έχουν ήδη προβληματίσει την ισπανική πολιτική τάξη. Είμαι δε βέβαιος ότι, σε πρώτη φάση, θα υπάρξει μία ουσιαστική αλλαγή του εκλογικού νόμου, με στόχο να επιτραπεί η είσοδος στην Βουλή αρκετών νέων πολιτικών σχηματισμών πέρα από τους δύο μεγάλους. Είναι επίσης πολύ πιθανό να υπάρξει και αύξηση του αριθμού των βουλευτών, από 350 σε 400, ακριβώς για τον λόγο αυτόν.
»Αν δεν γίνουν οι αλλαγές αυτές, σε πρώτη φάση, πολύ φοβούμαι ότι η Ισπανία θα γνωρίσει έξαρση αριστερού λαϊκισμού, που στην παρούσα φάση θα ήταν ό,τι χειρότερο θα μπορούσε να συμβεί στην χώρα. Ελπίζω όμως ότι η μέχρι σήμερα ωριμότητα των «αγανακτισμένων» και η δημοκρατική τους συνείδηση θα αποτρέψουν τον εκτροχιασμό του κινήματος. Ένα κίνημα το οποίο, έτσι κι αλλιώς, υπήρξε αφυπνιστικό για τις πολιτικές και άλλες αλλαγές στην χώρα μου…».
Αυτά μάς έγραψε ο συνάδελφος Ντιέγκο Καρσέδο. Οι αναγνώστες μας καλούνται να συμπεράνουν ποιες είναι οι ομοιότητες των Ισπανών «αγανακτισμένων» νέων με τους αντίστοιχους στην Αθήνα… Άλλο το αίτημα για περισσότερη δημοκρατία, διαφάνεια και αξιοκρατία και άλλη η «αγανάκτηση» για μία από τα ίδια με δάνεια…
Όσο για τα περί «άμεσης δημοκρατίας» που επικαλούνται κάποιοι «αγανακτισμένοι», είναι, ίσως, μια πολύ γοητευτική ιδέα –στα λόγια, όμως. Εξάλλου, ας μην ξεχνούν αυτές οι «όμορφες ψυχές» ότι «άμεση δημοκρατία» υπάρχει και στην Λιβύη του κολονέλου Μουαμάρ Καντάφι. Τόσο «άμεση», μάλιστα, που κάποτε ο Ανδρέας Παπανδρέου τον είχε αποκαλέσει σύγχρονο Περικλή. Αυτή ήταν η βαθειά γνώση του ιδρυτού του ΠΑΣΟΚ από την ελληνική ιστορία…
του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Ο κ. Ντιέγκο Καρσέδο είναι ένας πολύ γνωστός και καταξιωμένος δημοσιογράφος στην Ισπανία, όπου για 20 χρόνια υπήρξε διευθυντής της Ισπανικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης. Σήμερα, αρθρογραφεί στην εφημερίδα «Νέα Ισπανία» του Οβιέδο, ενώ προσφάτως ανέλαβε την προεδρία του Ιδρύματος των Αστουριών. Με τον εκλεκτό συνάδελφο, επίτιμο διεθνή πρόεδρο της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων (ΕΕΔ), συναντηθήκαμε προσφάτως στην Μπρατισλάβα, πρωτεύουσα της Σλοβακίας, και τον παρακάλεσα να μού αναλύσει τα αιτήματα και τα οράματα των «indignados» της Μαδρίτης. Μετά την συζήτησή μας, είχε την καλώσύνη να μού στείλει την επιστολή που ακολουθεί.
«…Δίνοντας συνέχεια στην πολύ ενδιαφέρουσα ανταλλαγή απόψεων που είχαμε στην Μπρατισλάβα, στο πλαίσιο της συνάντησης της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ένωσής μας (ΕΕΔ), θέλω να σού επισημάνω τις ακόλουθες, όσο γίνεται πιο αντικειμενικές, διαπιστώσεις μου.
»Το κίνημα των Indignados έχει αφετηρία του το μανιφέστο Democracia Realista που άρχισε να κυκλοφορεί από τον περασμένο Δεκέμβριο στα πανεπιστήμια, για να καταλήξει στις 15 Μαΐου στην μεγάλη συγκέντρωση στην Πουέρτα ντελ Σολ. Το μανιφέστο αυτό είναι αρκετά αόριστο ως προς τα αιτήματα που περιλαμβάνει, πλην όμως, σε συνδυασμό με την αραβική άνοιξη, έθιξε πολλές ευαίσθητες χορδές της ισπανικής νεολαίας. Μία νεολαία στους κόλπους της οποίας η ανεργία πλησιάζει το 45% και η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με μία οξύτατη κρίση ταυτότητας και αβεβαιότητας.
»Έτσι, αυτοί οι νέοι αναζητούν δρόμους διεξόδου από τα αδιέξοδά τους και άρα αμφισβητούν την σχέση της πολιτικής εξουσίας με την κοινωνία, πράγμα που τους οδηγεί και σε μία κριτική στάση απέναντι στην δημοκρατία. Γι αυτό, στα διάφορα μανιφέστα τους, οι νέοι είναι εξαιρετικά κριτικοί απέναντι στοο δημοκρατικό σύστημα και τονίζουν συχνά-πυκνά ότι δεν τους αντιπροσωπεύει. Υπάρχει έτσι σοβαρή επιδείνωση στις σχέσεις της νεολαίας με την πολιτική, με αποτέλεσμα, σε πρόσφατη ανακοίνωσή του, το κίνημα της 15ης Μαΐου (15Μ) να υποστηρίζει ότι η λευκή επιταγή που υπεγράφη και δόθηκε στους πολιτικούς πριν τέσσερα χρόνια έφθασε στην λήξη της. Είναι ώρα για σοβαρές επαναθεωρήσεις και για συνολική επανεκκίνηση της δημοκρατικής λειτουργίας…
»Επιπροσθέτως, το κίνημα 15Μ καυτηριάζει σκληρά την πολιτικο-κρατική διαφθορά, την αναξιοκρατία στον δημόσιο τομέα και το πελατειακό πολιτικό σύστημα. Επίσης, οι νέοι ζητούν άρση των συντεχνιακών προνομίων, μεγαλύτερο έλεγχο στις χορηγούμενες από τις τράπεζες πιστώσεις και μεγαλύτερη διαφάνεια στις φορολογικές δηλώσεις.
»Είναι χαρακτηριστική η επιστολή που έλαβα από μία ομάδα νέων η οποία, πολύ σωστά κατά την γνώμη μου, επισημαίνει ότι, στην Ισπανία, ούτε το κράτος ούτε η αγορά λειτουργούν σωστά. Το κράτος, αντί να βοηθά αυτούς που βρίσκονται κάτω-κάτω στην κλίμακα να ανεβαίνουν και να πετυχαίνουν, αντιθέτως, κάνει ό,τι μπορεί για να τους έχει εξαρτημένους. Όσο για την αγορά, αντί να συμβάλλει στην κατανομή του πλούτου, ελέγχεται από τα μεγάλα συμφέροντα και σταδιακά «αποκεφαλοποιεί» τους πιο πτωχούς και τους αποθαρρύνει από το να επιχειρούν.
»Στην βάση αυτής της λογικής, χιλιάδες νέοι ζητούν με μαίηλ και ανακοινώσεις τους την επανακατανομή διαφόρων επιδοτήσεων, κυρίως όμως κάνουν λόγο για μία δικαιότερη επαναχρησιμοποίηση άϋλων πόρων, όπως η εκπαίδευση, η κοινωνική δικτύωση, ο πολιτισμός, οι ηθικές αξίες κλπ. Ουσιαστικά, δηλαδή, αναφέρονται στην δυναμική ενός νέου «κοινωνικού κεφαλαίου», μέσω του οποίου μπορούν να αμβλυνθούν εκπαιδευτικές και άλλες μη υλικές ανισότητες.
»Θεωρώ ότι έχω διαπιστώσει, εξάλλου, ότι όλα τα παραπάνω αιτήματα –και άλλα, που ο χώρος δεν μού αρκεί να αναφέρω– έχουν ήδη προβληματίσει την ισπανική πολιτική τάξη. Είμαι δε βέβαιος ότι, σε πρώτη φάση, θα υπάρξει μία ουσιαστική αλλαγή του εκλογικού νόμου, με στόχο να επιτραπεί η είσοδος στην Βουλή αρκετών νέων πολιτικών σχηματισμών πέρα από τους δύο μεγάλους. Είναι επίσης πολύ πιθανό να υπάρξει και αύξηση του αριθμού των βουλευτών, από 350 σε 400, ακριβώς για τον λόγο αυτόν.
»Αν δεν γίνουν οι αλλαγές αυτές, σε πρώτη φάση, πολύ φοβούμαι ότι η Ισπανία θα γνωρίσει έξαρση αριστερού λαϊκισμού, που στην παρούσα φάση θα ήταν ό,τι χειρότερο θα μπορούσε να συμβεί στην χώρα. Ελπίζω όμως ότι η μέχρι σήμερα ωριμότητα των «αγανακτισμένων» και η δημοκρατική τους συνείδηση θα αποτρέψουν τον εκτροχιασμό του κινήματος. Ένα κίνημα το οποίο, έτσι κι αλλιώς, υπήρξε αφυπνιστικό για τις πολιτικές και άλλες αλλαγές στην χώρα μου…».
Αυτά μάς έγραψε ο συνάδελφος Ντιέγκο Καρσέδο. Οι αναγνώστες μας καλούνται να συμπεράνουν ποιες είναι οι ομοιότητες των Ισπανών «αγανακτισμένων» νέων με τους αντίστοιχους στην Αθήνα… Άλλο το αίτημα για περισσότερη δημοκρατία, διαφάνεια και αξιοκρατία και άλλη η «αγανάκτηση» για μία από τα ίδια με δάνεια…
Όσο για τα περί «άμεσης δημοκρατίας» που επικαλούνται κάποιοι «αγανακτισμένοι», είναι, ίσως, μια πολύ γοητευτική ιδέα –στα λόγια, όμως. Εξάλλου, ας μην ξεχνούν αυτές οι «όμορφες ψυχές» ότι «άμεση δημοκρατία» υπάρχει και στην Λιβύη του κολονέλου Μουαμάρ Καντάφι. Τόσο «άμεση», μάλιστα, που κάποτε ο Ανδρέας Παπανδρέου τον είχε αποκαλέσει σύγχρονο Περικλή. Αυτή ήταν η βαθειά γνώση του ιδρυτού του ΠΑΣΟΚ από την ελληνική ιστορία…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου